พระอภิธรรมเปรียบเสมือนแก่นแท้ของพระพุทธศาสนา มีเนื้อหาสุขุมล้ำลึกอันนำไปสู่ความรู้ความเข้าใจในเรื่องธรรมชาติของชีวิต เรื่องของกรรมและการส่งผลของกรรม เรื่องภพภูมิต่างๆ เรื่องของการเวียนว่ายตายเกิดและเรื่องของการปฏิบัติเพื่อให้พ้นจากการเวียนว่ายตายเกิดซึ่งเป็นจุดหมายอันสูงสุดในพระพุทธศาสนา ในที่นี้เป็นการปูพื้นฐานเพื่อให้เกิดความรู้และความเข้าใจในเบื้องต้นเกี่ยวกับประวัติความ เป็นมาและเนื้อหาของพระอภิธรรม อันจะนำไปสู่การศึกษาที่ละเอียดลึกซึ้งต่อไป
พระอภิธรรมเบื้องต้นย่อจาก ๗ คัมภีรย์ ตามหลักสูตรพระอภิธรรมโชติกะวิทยาลัย
หมวดที่ ๐๑ พระอภิธรรมคืออะไร
๑. ประวัติพระอภิธรรม
๒. ประโยชน์จากพระอภิธรรม
๓. ปรมัตถและบัญญัติ
๔. พระอภิธัมมัตถสังคหะ
หมวดที่ ๐๒ ชีวิต
๑. ชีวิตคืออะไร
๒. จิตคืออะไร
๓. ที่เกิดและอำนาจของจิต
๔. บุญบาปเกิดขึ้นได้อย่างไร
๕. ลักษณะของจิต
หมวดที่ ๐๓ จิต
๑. ประเภทของจิต
๒. กามาวจรจิต ๕๔ ดวง
๓. รูปาวจรจิต ๑๕ ดวง
๔. อรูปาวจรจิต ๑๒ ดวง
๕. โลกุตตรจิต ๘ ดวง
หมวดที่ ๐๔ เจตสิก
๑. เจตสิก ๕๒ ดวง
๒. เจตสิกกลุ่มที่ ๑
๓. เจตสิกกลุ่มที่ ๒
๔. เจตสิกกลุ่มที่ ๓
หมวดที่ ๐๕ รูปปรมัตถ์
นัยที่ ๑ รูปสมุทเทสนัย
นัยที่ ๒ รูปวิภาคนัย
นัยที่ ๓ รูปสมุฏฐานนัย
นัยที่ ๔ รูปกลาปนัย
นัยที่ ๕ รูปปวัตติกมนัย
หมวดที่ ๐๖ ภพภูมิ
๑. ความเป็นไปในสังสารวัฏ
๒. ภพภูมิทั้ง ๓๑ ภูมิ
๓. นรกภูมิ
๔. ดิรัจฉานภูมิ
๕. เปรตภูมิ
๖. อสุรกายภูมิ
๗. มนุษยภูมิ
๘. เทวภูมิ
๙. รูปาวจรภูมิ
๑๐. อรูปาวจรภูมิ
๑๑. อายุของสัตว์ในภูมิทั้ง ๓๑
หมวดที่ ๐๗ กฎแห่งกรรม
ความรู้เบื้องต้นของกรรม
กรรมหมวดที่ ๑
๑.๑ ชนกกรรม
๑.๒ อุปัตถัมภกกรรม
๑.๓ อุปปีฬกกรรม
๑.๔ อุปฆาตกกรรม
กรรมหมวดที่ ๒
๒.๑ ครุกกรรม
๒.๒ อาสันนกรรม
๒.๓ อาจิณณกรรม
๒.๔ กฏัตตากรรม
กรรมหมวดที่ ๓
๓.๑ ทิฏฐธัมมเวทนียกรรม
๓.๒ อุปปัชชเวทนียกรรม
๓.๓ อปราปริยเวทนียกรรม
๓.๔ อโหสิกรรม
กรรมหมวดที่ ๔
๔.๑ อกุศลกรรม
๔.๑.๑ กายทุจริต ๓
๔.๑.๒ วจีทุจริต ๔
๔.๑.๓ มโนทุจริต ๓
๔.๒ กามาวจรกุศลกรรม
๔.๒.๑ บุญกิริยาวัตถุ ๑๐
๔.๓ รูปาวจรกุศลกรรม
๔.๔ อรูปาวจรกุศลกรรม
หมวดที่ ๐๘ สมุจจยสังคหะ
๑. อกุศลสังคหะ (ธรรมที่เป็นบาปล้วนๆ)
๒. มิสสกสังคหะ (ธรรมที่เป็นเหตุของการทำบุญ, ทำบาป, อพยากตะ)
๓. โพธิปักขิยสังคหะ (ธรรมที่จะทําให้เข้าถึงมรรคผล)
๔. สัพพสังคหะ (ธรรมที่สงเคราะห์จิต เจตสิก รูป นิพพาน)
หมวดที่ ๐๙ สมถกรรมฐาน
๑. ความรู้เบื้องต้นของกรรมฐาน
๒. รูปฌาน อรูปฌาน
๓. ประโยชน์ของสมาธิ
๔. กสิณ ๑๐
๕. อสุภะ ๑๐
๖. อนุสสติ ๑๐
๗. อัปปมัญญา ๔
๘. อาหาเรปฏิกูลสัญญา ๑
๙. จตุธาตุววัฏฐาน ๑
๑๐. อรูปกรรมฐาน ๔
หมวดที่ ๑๐ วิปัสสนากรรมฐาน
๑. สติปัฏฐาน
๑.๑ กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน
๑.๒ เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน
๑.๓ จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน
๑.๔ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน
๒. วิสุทธิ ๗
๓. ลักษณะ ๓
๔. อนุปัสสนา
๕. ญาณ ๑๖
🙏 พระอภิธัมมัตถสังคหะ
ปริเฉทที่ ๒ เจตสิกสังคหวิภาค
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น